Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Prabutach - ŚWIADCZENIA RODZINNE

Jesteś tutaj: Start / ŚWIADCZENIA RODZINNE

ŚWIADCZENIA RODZINNE

• 
• 

• Rodzaje świadczeń rodzinnych
• Wnioski do pobrania

Podstawa prawna:

 Świadczenia rodzinne czyli zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, świadczenia opiekuńcze (zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy), jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe), świadczenie rodzicielskie, do których prawo nabywa się w sposób określony w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.

 

Świadczenia rodzinne przysługują:

1. obywatelom polskim;

2. cudzoziemcom:

   a) do których stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

   b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

   c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2021 r. poz. 2354, z późn. zm.), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

   d) posiadającym kartę pobytu z adnotacją "dostęp do rynku pracy", z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych w celu podjęcia studiów lub pracy sezonowej oraz obywateli państw trzecich, którzy mają prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy,

   e) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

   - na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 139a ust. 1 lub art. 139o ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub

   - w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach

   - jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z członkami rodzin, z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt i pracę na okres nieprzekraczający 9 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej,

   f) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

   - na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 151 lub art. 151b ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,

   - na podstawie wizy krajowej w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych,

   - w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach

   - z wyłączeniem cudzoziemców, którym zezwolono na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres nieprzekraczający 6 miesięcy, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

3. Świadczenia rodzinne przysługują osobom, o których mowa w ust. 2, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

Świadczeniami rodzinnymi są:

1. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego

 ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przysługują obywatelom polskim oraz cudzoziemcom, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne. Chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Przyznanie świadczeń rodzinnych uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego, które w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 674 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł.

 

2. Świadczenia opiekuńcze – uzależnione od orzeczonej niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

 

2.1. zasiłek pielęgnacyjny – wynosi 215,84 zł i przysługuje:

1. dziecku niepełnosprawnemu z orzeczoną niepełnosprawnością

2. osobie niepełnosprawnej w stopniu znacznym, osobie niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym jeśli niepełnosprawność powstała do ukończenia 21 roku życia

3. osobie, która ukończyła 75 lat.

   Powyższe świadczenie nie przysługuje:

1. jeżeli członkowi rodziny zamieszkałemu za granicą przyznano tożsame świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby

2. osobie pobierającej dodatek pielęgnacyjny z ZUS

3. osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie

    

 

2.2. specjalny zasiłek opiekuńczy

Osoby, które były uprawnione do pobierania specjalnego zasiłku opiekuńczego do 31.12.2023 r.  będą mogły w dalszym ciągu pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy zgodnie z dotychczasowymi przepisami, nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane.

Osoby te zachowują prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.

 Od 1 stycznia 2024 r. zostaje uchylony art. 16a ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujący zasady przysługiwania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Oznacza to, że od tej daty specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie już przyznawany.

Jednocześnie ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza przepisy mające na celu pełną ochronę praw nabytych osób, które nabyły bądź nabędą prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na starych przepisach, obowiązujących przed wejściem w życie ustawy, tj. do 31 grudnia 2023 r.

Świadczenie przysługuje w wysokości 620 zł miesięcznie.

 Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł. Przysługuje na okres zasiłkowy.

 Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, gdy osoba sprawująca opiekę :

1. ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej, innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego

2. ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekunów

3. legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

 

2.3. świadczenie pielęgnacyjne, na zasadach obowiazujących do 31.12.2023r.

przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Niepełnosprawność musi być potwierdzona orzeczeniem o niepełnosprawności lub oznaczonym stopniu niepełnosprawności. W orzeczeniach tych dodatkowo powinny być wpisane wskazania o konieczności:

1. stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,

2. stałego współudziału opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

 

Świadczenie podlega corocznej waloryzacji. Obecnie wynosi 3 287,00 zł.

 

Świadczenie nie przysługuje jeżeli:

1. osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego

2. osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim lub została umieszczona w rodzinie zastępczej, w specjalistycznym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w nim z całodobowej opieki

3. osoba w rodzinie ma prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na to lub inne dziecko w rodzinie.

 

2.4. świadczenie pielęgnacyjne na zasadach obowiazujących od 01.01.2024r.

 

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej  opublikowało wzór wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami. 

 Przypominamy, że świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2024 r. będzie miało nową odsłonę.  

 Od tego momentu będzie równolegle funkcjonować świadczenie pielęgnacyjne w dwóch wariantach tzn. wg “starych” zasad oraz wg “nowych” zasad obowiązujących od 1.01.2024 r. 

 

Jaka jest różnica? 

 Aktualnie, jeszcze do końca roku 2023, przy ustalaniu prawa do świadczenia badany jest związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy rezygnacją lub niepodejmowaniem przez opiekuna zatrudnienia w związku z koniecznością zapewnienia całodobowej, stałej opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny oraz niepełnosprawność osoby, nad którą sprawowana jest opieka musiała powstać przed ukończeniem 18 roku życia. Zatem osoba sprawująca opiekę nie mogła pracować, ani łączyć pobierania świadczenia pielęgnacyjnego z innymi świadczeniami np. emerytalno-rentowymi. 

 Istotne jest to, że świadczenie jest wypłacane również na osoby pełnoletnie, przez okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności. 

 

Co zmieni się od 1.01.2024 r.?

1. świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwało tylko do ukończenia przez osobę z  niepełnosprawnościami 18 roku życia  – jest to termin ostateczny,
   

2. opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł pracować,
   

3. świadczenie będzie można pobierać na więcej niż jedną osobę niepełnosprawną np. 2 dzieci. Kwota świadczenia będzie zwiększona o 100 % na każdą kolejną osobę pozostająca pod opieką.  
   

4. opiekun osoby niepełnosprawnej będzie mógł obok świadczenia pobierać równolegle  np. emeryturę lub rentę, świadczenie rodzicielskie na inne dziecko, dodatek wychowawczy. 

 

3. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka

 jednorazowe świadczenie wypłacane w wysokości 1 000 zł z tytułu urodzenia się żywego dziecka. Przysługuje matce, ojcu dziecka lub opiekunowi prawnemu albo faktycznemu dziecku. Obowiązuje kryterium dochodowe w wysokości 1 922 zł na osobę w rodzinie. Do wniosku należy dołączyć dokument zaświadczający o pozostawaniu matki dziecka pod opieką medyczną nie później niż od 10-go tygodnia ciąży. Wniosek o przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka należy złożyć w terminie 12 miesięcy od narodzin dziecka. W sytuacji wniosku dziecka objętego opieką prawną, faktyczną lub przysposobienia dziecka wniosek składa się w terminie 12 miesięcy od objęcia opieką dziecka, nie później niż do ukończenia przez dziecko 18-go roku życia.

 

4. Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie przysługuje osobom, które urodziły dziecko, a które nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego. Uprawnionymi do pobierania tego świadczenia są, więc między innymi bezrobotni (niezależnie od rejestracji lub nie w urzędzie pracy), studenci, rolnicy, a także wykonujący prace na podstawie umów cywilnoprawnych. Także osoby zatrudnione lub prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, jeśli nie pobierają zasiłku macierzyńskiego mogą ubiegać się o świadczenie rodzicielskie.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

a) matce albo ojcu dziecka;

b) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;

c) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;

d) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:

a) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;

b) śmierci matki dziecka;

c) porzucenia dziecka przez matkę.

 Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

1. 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;

2. 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;

3. 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;

4. 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;

5. 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenia rodzicielskiego przysługuje bez względu na dochód przez 52 tygodnie po urodzeniu dziecka w wysokości 1000 zł miesięcznie, a w przypadku urodzenia wieloraczków ten okres zostaje wydłużony nawet do 71 tygodni.

Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli co najmniej jeden z rodziców dziecka otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego okres urlopu rodzicielskiego.

 

5. Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego

 

TERMINY SKŁADANIA WNIOSKÓW NA NOWY OKRES ZASIŁKOWY:

1. Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od dnia 1 sierpnia danego roku, a w przypadku wniosków składanych drogą elektroniczną - od dnia 1 lipca danego roku.

2. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 30 listopada.

3. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do dnia 31 grudnia.

4. W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 31 grudnia danego roku, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata przysługujących świadczeń następuje do ostatniego dnia lutego następnego roku.

Świadczenia rodzinne wypłaca się w okresach miesięcznych.